Obcy astronom – Ciechowski Grzegorz

4 lipca w 35. rocznicę wydania płyty Republiki “Nowe sytuacje” nakładem Biura Literackiego ukazała się książka Grzegorza Ciechowskiego Obcy astronom zbierająca po raz pierwszy w jednej publikacji wszystkie poetyckie teksty piosenek autora. Od wydanych w 1982 roku na singlu Kombinatu i Gadających głów, przez piosenki z płyt: Nowe sytuacje (1983), Nieustanne tango (1984), Obywatel G.C. (1986), Tak! Tak! (1988), Stan strachu (1989), „1991” (1991), Obywatel świata (1992), Siódma pieczęć (1993), Selekcja (1993), Republika marzeń (1995), Masakra (1998), po Ostatnią płytę (2002) oraz utwory rozproszone i te, które zostały napisane dla innych artystów. Publikację uzupełniają rękopisy oraz portrety autora wykonane przez Andrzeja Świetlika.

Redaktorem obszernej publikacji jest pochodzący z Torunia poeta i muzyk Rafał Skonieczny, który w bardzo ciekawym posłowiu do książki pisze m.in.: „Kiedy przeczuwamy, że za dźwiękiem, artykulacją, harmonią, śpiewem kryje się ‚coś więcej’; coś, czego nie potrafimy uchwycić i precyzyjnie opisać, a co chętnie nazwalibyśmy poezją, to chciałoby się chociaż na chwilę przyłapać tę poezję bez ciuchów, sauté. Być może tylko po to, żeby sprawdzić, ile w niej faktycznej literatury. Niniejsza publikacja dobrze służy temu dziełu – rzuca więcej światła na pisarstwo Ciechowskiego, pozwala spojrzeć mu przez ramię na jego warsztat, na jego oryginalny sposób konstruowania struktur piosenkowych, co w języku polskim wcale nie jest łatwą sztuką”.

„Na początku zawsze jest impuls muzyczny, słowa dopisuję do zaaranżowanej już muzyki” – mówił w jednym z wywiadów Grzegorz Ciechowski. „Jestem pewien, że tekst do tej muzyki już gdzieś istnieje, ja go tylko muszę odkryć, dokopać się do niego jak archeolog. To coś takiego jak szukanie słów w przestrzeni. Muzyka jest dla mnie tylko nośnikiem pewnych emocji, tekst jest ważniejszy”. W innych wywiadach lider Republiki dodawał: „Zespół był dla mnie sposobem uniknięcia konieczności wydawania kolejnych pieprzonych tomików wierszy – chciałem ze swoimi rzeczami docierać szerzej. Dla mnie nie ma zupełnego znaczenia, czy poezja jest mówiona, czy śpiewana. Muzyka jest dla mnie tylko medium”.

Ciechowski deklarował: „Poezja jest moim zdaniem bytem wyższym. Głód poezji zaspokajają piosenki. Ale moimi mistrzami nie są autorzy piosenek, lecz poeci”. „Gorliwie czytał Apollinaire’a i Jasieńskiego” – wspomina Rafał Skonieczny. „Wydając kolejne ‚tomiki za plecami literatów’ (jak powiedział o swoich płytach przy okazji wydania Siódmej pieczęci), Ciechowski uparcie poszerzał pole rockowej formuły. W latach 90. to poeta, który szerzej uchyla furtkę do swojej sfery intymnej. Nie boi się banału i o uczuciach mówi otwarcie, chociaż nie zawsze wprost – przybierając rozmaite pozy i nakładając maski, przemawiał wiarygodnie nie tylko za siebie, ale za wielu z nas. Być może właśnie to bezpretensjonalność i szczerość, którą momentalnie wyczuwamy, decyduje o niesłabnącym sukcesie tej poezji”.

Grzegorz Ciechowski urodził się 29 sierpnia 1957 roku w Tczewie. Był poetą, wokalistą i muzykiem pochodzącej z Torunia, legendarnej Republiki, a także solistą występującym jako Obywatel G.C. Na przestrzeni przeszło dwudziestu lat swojej aktywności twórczej napisał kilkaset utworów, z których wiele – ze względu na oryginalną formę i nietuzinkową treść – natychmiastowo weszło do kanonu polskiej muzyki rozrywkowej. Jest uznawany za jednego z najwybitniejszych autorów piosenek i najważniejszego poetę polskiego rocka. Zmarł 22 grudnia 2001 roku w Warszawie. W trakcie wrześniowej Stacji Literatura 23 Biuro Literackie zaplanowało blok wydarzeń przybliżających jego twórczość, w którym udział weźmie m.in. Bruno Ciechowski.